„Trzydniówka”, (Roseola Infantum, E.subitum) – co powinni wiedzieć rodzice?

 

Nasz „minipoczątkowy” skrót informacji:

  1. CHOROBA wirusowa HHV6
  2. CHOROBA dzieci w wieku przedszkolnym
  3. CHOROBA gorączkowa
  4. CHOROBA wyspkowa
  5. CHOROBA nie wymagająca agresywnego leczenia
  6. CHOROBA samocofająca się
  7. CHOROBA w przebiegu której mogą wystąpić drgawki gorączkowe

 

„Subitum” z łaciny oznacza „nagły” – nagła wysypka po okresie wysokiej temperatury ciała

Chorobę tę większość rodziców w Polsce zna z potocznej nazwy „Trzydniówka”. Medycznie zajdziemy ją pod nazwą:  Exanthema subitum, choroba „szósta” lub pseudoróżyczka.

Nadmieniam, że zawsze powinniśmy się zgłosić do lekarza, aby mógł dokładnie zbadać dziecko i przeprowadzić diagnostykę różnicową. Choroby infekcyjne u dzieci często mogą przebiegać atypowo, tzn. odbiegać od ogólnie przyjętego schematu.

Poniższe informacje mają charakter informacyjny i poglądowy, nie służą do samodzielnego stawiania diagnozy w warunkach domowych.

„Trzydniówka” to bardzo powszechna choroba wirusowa wieku dziecięcego. Przypuszcza się, że wywołują ją dwa wirusy z rodziny Herpes HHV-6, HHV-7.

Wiek dziecka a ryzyko infekcji

Najczęściej diagnoza jest stawiana u dzieci między 6 miesiącem a 3 rokiem życia. Niemowlęta młodsze są zazwyczaj chronione przez przeciwciała, które otrzymały od mamy przez łożysko. Dzieci starsze mają często własną obronę układu immunologicznego, wykształconą zazwyczaj w trakcie bezobjawowego zakażenia.

 Charakterystyczny – wskaźnikowy objaw to:

Osutka ( wysypka) skórna, pojawiająca się nagle,  zazwyczaj po 3 dniach wysokiej temperatury.

Zmiany skórne mogą jednak pojawić się aż do 7 dni licząc od dnia, w którym pojawiła się wysoka temperatura ciała.

Kierunek pojawienia się zmian skórnych to zazwyczaj: klatka piersiowa-twarz-kończyny górne i dolne ( bliższe części – ramiona i uda), myślmy o centralizacji objawów skórnych dla lepszego zapamiętania.

w literaturze anglojęzycznej możemy się spotkać z określeniem ” rash of roses” – wysypka róży. Nazwa wzięła się od charakterystycznego szybkiego ” rozkwitu ( bloom)” i lokalizacji zmian skórnych na ciele.

WYSYPKA OSZCZĘDZA SKÓRĘ – TWARZY

Gojąc się, drobne różowe lub czerwone plamki mogą zlewać się razem tworząc większe skupiska.

Czy badać błony śluzowe jamy ustnej?

Każde badanie dermatologiczne powinno obejmować błony śluzowe. Po pierwsze nie każda choroba infekcyjna daje objawy w jamie ustnej, więc będzie to cenna wskazówka diagnostyczna. Ważniejsze dla mnie z praktycznego punktu widzenia jest to, że zmiany na błonie śluzowej gardła, podniebienia, policzków itd są często bolesne, wiedząc o ich istnieniu możemy szybko złagodzić ból i pomóc naszemu dziecku i sprawić, że zarówno my jak i ono będziemy mieć spokojny sen. W trzydniówce mogą występować pojedyncze plamki na podniebieniu miękkim, jednak objaw ten nie występuje zawsze, może jednak pojawiać się już w czasie gorączki.

Gorączka – najbardziej podstępny objawy 

W przeciwieństwie do wielu innych wysypek skórnych, osutka w 'trzydniówce” z reguły nie powoduje uczucia świądu ( nie swędzi) oraz utrzymuje się krótko, od kliku godzin do kilku dni. Z reguły stan dziecka w momencie wystąpienia objawów skórnych się poprawia. Warto zwrócić na to uwagę, ponieważ nie ma leczenia przyczynowego tej choroby infekcyjnej, jak również miejscowe stosowanie preparatów z przeciwzapalnie działającymi sterydami jest leczeniem zbyt agresywnym i niepotrzebnym.  Tak jak napisałam powyżej, wszystko goi się w przeciągu kilku dni samoistnie. Warto natomiast natłuszczać skórę, ponieważ każda infekcja uszkadza barierę naskórkową.

I w tym momencie docieramy do sedna tego poddtytułu;) bo o ile zmiany skórne są nieszkodliwe, to gorączka, która pojawia sie wcześniej może być niebezpieczna. Wysoka temperatura może sięgać aż do 40 stopni Celcujsza, grożąc tym samym wystąpieniem drgawek gorączkowych. Szacuje się, że nawet do 25% wszystkich wizyt u lekarza w przypadku gorączki, spowodowane są „trzydniówką”.

BARDZO WAŻNE:

Jeśli Twoje dziecko ma wysoką temperaturę, zawsze zgłoś się do lekarza. Wysoka gorączka jako jedyny objaw jest podstawą do konsultacji lekarskiej. Oprócz ryzyka drgawek gorączkowych, może to być objaw innej choroby infekcyjnej z obecnością drobnoustrojów we krwi lub równie niebezpiecznego u małych dzieci zakażenia układu moczowego.

Podsumowując:

Na „trzydniówkę” nie ma leczenia przyczynowego

Wysoka gorączka jest niebezpieczna i wymaga zgłoszenia się do lekarza

W momencie kiedy Ty i lekarz Twojego dziecka jesteście w stanie postawić diagnozę na podstawie zmian skórnych ( charakterystycznej wysypki) twoje dziecko jest już w stanie zdrowienia. Przypuszcza się, że osutka wywoływana jest przez kompleksy immunologiczne. To coś w rodzaju dwóch ściśle połączonych przedmiotów, tutaj mamy do czynienia z połączeniem cząsteczek wirusa z wytworzonym przez nasz układ immunologiczny przeciwciałami, czyli nasz organizm jest w stanie zwalczania infekcji, zdrowienia.

 

życzę zdrowia!

Źródło:

Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseases (Eighth Edition).

 

Scroll to Top