Leczenie trądziku miejscowo – preparaty i ich stosowanie

Mówiłam Ci już o miejscowym leczeniu trądziku. Wcale nie należy się go bać, wręcz przeciwnie – jego działanie skierowane jest wprost na miejsca objęte zmianami, a dzięki temu, że stosuje się je na cały obszar chorobowy, masz gwarancję, że nawet zmiany niewidoczne będą leczone. Dziś opowiem Ci o poszczególnych preparatach, jakie najczęściej stosowane są właśnie w leczeniu miejscowym.

Retinoidy stosowane miejscowo

Jeśli mówimy o leczeniu trądziku, to stosujemy tu 5 rodzajów retinoidów, które zawsze dobierane są pod kątem charakteru zmian.

Choć wokół tych substancji narosło wiele mitów, to odpowiednie ich używanie może przynieść świetne efekty i to nie tylko skórom z trądzikiem. Wszystko dzięki temu, że retinoidy:


  • działają przeciwłojotokowo, czyli hamują nadmierne wydzielanie sebum,

  • normalizują procesy rogowacenia skóry – działanie keratolityczne,

  • ułatwiają odprowadzanie łoju z gruczołów,

  • zapobiegają powstawaniu mikro zaskórników – działanie przeciwkomedogenne,

  • hamują rozwój C. acnes,

  • zmniejszają nasilenie zmian zapalnych, bo zmieniają mikro środowisko skóry na niekorzystne dla rozwoju wspomnianych C. acnes.

Ponadto retinoidy ułatwiają działanie innym substancjom, dlatego stosowanie ich łącznie z innymi lekami może przynieść naprawdę fajne efekty.

Musisz jednak wiedzieć, że retinoidy mogą również dawać skutki uboczne, takie jak:


  • zaburzenie bariery hydrolipidowej skóry,

  • nadwrażliwość na promienie słoneczne, dlatego tutaj bezwzględnie musisz pamiętać o stosowaniu kremów z filtrem.

Mając na uwadze działania niepożądane, musisz wypracować na retinoidy tolerancję, czyli nie zaczynasz od razu od codziennego stosowania, ale stopniowo wprowadzasz je do swojej rutyny pielęgnacyjnej. 

WAŻNA UWAGA – RETINOIDÓW NIE STOSUJEMY W CIĄŻY!

Jeśli ten temat Cię interesuje i chciałabyś wprowadzić retinoidy do swojej pielęgnacji w bezpieczny sposób, ale nie wiesz, jak to zrobić, to w tym e-booku KLIK znajdziesz odpowiedzi na wszystkie swoje pytania. Przygotowałam tam też gotowe plany pielęgnacyjne, abyś nie musiała się zastanawiać, co z czym łączyć i jak stosować przy danym problemie skórnym.

Nadtlenek benzoilu

Nadtlenek benzoilu jest świetnym lekiem, jeśli chodzi o leczenie trądziku. Można go stosować w monoterapii, jak i w połączeniu  z innymi substancjami, stąd jest podstawowym lekiem, jeśli chodzi o walkę z trądzikiem.

A w czym pomoże Ci nadtlenek?


  • Działa przeciwbakteryjnie (potrafi zmniejszyć ilość bakterii nawek o 90%).

  • Nawet kiedy go długo stosujesz, nie musisz się obawiać, że przez to bakterie uodpornią się na jego działanie – przez cały okres terapii działa tak samo skutecznie.

  • Ma bardzo szerokie spektrum działania.

Mimo tych niewątpliwych zalet nadtlenek benzoilu ma również kilka wad. Po pierwsze może być drażniący dla Twojej skóry, dlatego tak samo, jak w przypadku retinoidów, wprowadzaj go stopniowo do pielęgnacji i zaczynaj od niższych stężeń. Po drugie uważaj na ubrania, bo może je przebarwiać.

Kwas azelainowy

Choć jest to kwas, to jego działanie nie jest bardzo silne, dzięki temu możesz go stosować 2 razy dziennie w postaci żeli, czy kremów lub jako składnik peelingu. 

Kwas azelainowy idealnie nadaje się do monoterapii i choć działa słabiej, niż retinoidy, to jest lepiej tolerowany przez skórę. Używając go, możesz liczyć na:


  • działanie przeciwbakteryjne,

  • działanie przeciwzapalne,

  • słabe działanie przeciwłojotokowe,

  • hamowanie melanogenezy i redukcja przebarwień pozapalnych w trądziku,

  • nie powoduje oporności na antybiotyki.

Jeśli więc obawiasz się retinoidów, możesz zacząć od tego kwasu.

Miejscowe antybiotyki w leczeniu trądziku

W leczeniu trądziku stosuje się najczęściej następujące antybiotyki:


  • klindamycynę w postaci 1% płynu, emulsji i żelu,

  • erytromycynę w 2–4% roztworze,

  • dawercynę – cyklowęglan erytromycyny w postaci żelu (2,5%), płynu i maści (1%).

Choć może się wydawać, że antybiotyk, to najlepszy lek na każdy problem chorobowy, nie do końca tak jest. A wszystko dlatego, że nasze organizmy, a raczej organizmy atakujących nas drobnoustrojów, są coraz mniej wrażliwe na ich działanie. Niemniej jednak i w leczeniu trądziku bywają przypadki, kiedy bez antybiotyków się nie obejdzie. 

Stosowanie tych leków:


  • ogranicza miejscowo stan zapalny,

  • zmniejsza liczbę C. acnes w gruczołach łojowych,

  • zmniejsza aktywność lipaz bakteryjnych, czyli zmienia stosunek wolnych kwasów tłuszczowych (WKT) do trójglicerydów na korzyść estrów,

  • sprawia, że grudki i krosty znikają szybciej, szczególnie w przypadku trądziku zaskórnikowo-grudkowo-krostkowego,

  • jest dobrze tolerowane, a działania niepożądane występują rzadko, a nasilenie choroby jest łagodne,

  • zarówno klindamycyna, jak i erytromycyna mogą być stosowane w czasie ciąży.

Z racji tego, że preparaty zawierające antybiotyki są raczej dobrze tolerowane, to pacjenci chętnie po nie sięgają. Niestety w wypadku leczenia trądziku, kiedy tych antybiotyków czasem jest kilka, mikrobiota skóry narażona jest na rozwój lekooporności. Dlatego stosowanie miejscowych antybiotyków zawsze musi być skonsultowane z lekarzem i stosowane jest tylko w uzasadnionych przypadkach.

Miejscowa terapia skojarzona

Trądzik pospolity jest chorobą złożoną, dlatego często wymaga stosowania jednocześnie kilku preparatów o różnych mechanizmach działania, mamy wtedy do czynienia z terapią skojarzoną. Dzięki takiemu postępowaniu skraca się ogólny czas leczenia, zwiększa się skuteczność terapii, a działania niepożądane są mocno ograniczone.

Możemy wyróżnić trzy najczęstsze formy terapii skojarzonej:


  • naprzemienna terapia lekami o różnych mechanizmach działania (przeciwbakteryjnymi i przeciwzapalnymi/keratolitycznymi i komedolitycznymi),

  • stosowanie różnych preparatów o różnych porach dnia (np. na dzień – antybiotyk, na noc – nadtlenek benzoilu),

  • preparaty łączone „dwa w jednym” (np. antybiotyk z nadtlenkiem benzoilu lub antybiotyk z miejscowym retinoidem).

Terapia naprzemienna szczególnie pomocna jest przy leczeniu antybiotykami, zwłaszcza jeśli ma być ono długotrwałe, bo pozwala uniknąć lekooporności.

Biorąc pod uwagę skuteczność terapii skojarzonej, wydaje się, że najrozsądniejszym sposobem leczenia jest terapia preparatami złożonymi, zawierającymi połączenie BPO z antybiotykiem lub retinoidem. Choć skuteczność tych terapii jest bardzo podobna, to preparaty bez retinoidu wykazują nieco szybsze działanie, co ogranicza też działania niepożądane, zwłaszcza w początkowym okresie terapii.

Należy jednak pamiętać, że to lekarz, na podstawie przeprowadzonego wywiadu, decyduje, jakie preparaty będą wykorzystywane do terapii skojarzonej.

Preparaty miejscowe w leczeniu podtrzymującym

Przeszłaś drogę leczenia trądziku jedną z wyżej wymienionych metod, Twoja skóra jest znowu gładka i bez problemów, czy to znaczy, że tak już zostanie na zawsze? No niestety nie. Dlatego tak ważne jest leczenie podtrzymujące, które pozwoli Ci cieszyć się piękną, zdrową skórą, bez obawy o powrót niechcianych zmian.

W terapii podtrzymującej efekty leczenia trądziku stosuje się:


  • retinoidy zapobiegające powstawaniu mikrozaskórników,

  • retinoidy nowej generacji o obniżonych właściwościach drażniących,

  • monoterapia kwasem azelainowym, który działa na wszystkie elementy patogenezy trądziku.

Kiedy zmagasz się z trądzikiem, wiem, że może wydawać Ci się, że z góry skazana jesteś na porażkę. Dziś pokazałam Ci, że jest nadzieja, bo masz naprawdę sporo opcji, jeśli chodzi o leczenie tej dolegliwości. Jeśli więc będziesz działać sumiennie we współpracy z lekarzem, wkrótce trądzik stanie się tylko wspomnieniem. W kolejnym wpisie opowiem Ci o innych możliwościach walki ze skórą trądzikową, ale tym razem w gabinecie kosmetycznym.

Jeśli interesuje Cię temat mądrego dbania o skórę, to zapraszam Cię TUTAJ do zapisu na mój newsletter, dzięki temu regularnie będziesz otrzymywać ode mnie porcję pielęgnacyjnej wiedzy.

Scroll to Top